2 Μαρ 2019

Πατρινό Καρναβάλι: Τέλος στο βάρβαρο έθιμο της «Γιαννούλας της Κουλουρούς» Η πραγματική ιστορία της γυναίκας που είχε γίνει αντικείμενο χλευασμού


Δεν πραγματοποιήθηκε, για πρώτη χρονιά, στην Πάτρα το βάρβαρο αποκριάτικο δρώμενο με την Γιαννούλα την Κουλουρού, το οποίο ...
μέχρι πέρσι λάμβανε χώρα κάθε Τσικνοπέμπτη.




Σε αυτό ένας άνδρας ντύνονταν νύφη και αναζητούσε στον μώλο γαμπρό, συνήθως ντυμένο με ναυτικό κουστούμι. Φέτος ο δήμος Πατραιων αποφάσισε να μην πραγματοποιηθεί το δρώμενο, που έχει τις ρίζες του στην πραγματική και τραγική ιστορία της Γιαννούλας, η οποία έζησε στα τέλη του 19ου αιώνα στην Πάτρα και αντιμετώπισε τον χλευασμό των συμπολιτών της.

Το 2015 ο Σύλλογος Ψυχικής Υγείας Πάτρας ζήτησε την κατάργηση του εθίμου της Γιαννούλας Κουλουρού: «Για μας στον ΣΟΨΥ Πάτρας, είναι αδιανόητο να θεωρείται σήμερα έθιμο και να διαιωνίζεται ως παράδοση ο εμπαιγμός ενός ανθρώπου με ψυχική νόσο και μαζί με αυτήν το άθλιο της συμπεριφοράς μερίδας πολιτών που με τη στάση τους μετέτρεψαν σε μαρτυρική τη ζωή του. Δεν θεωρούμε έθιμο, ούτε τη διαπόμπευση, ούτε τον δημόσιο εξευτελισμό, ούτε τον θρήνο, ούτε τη συμβολική επανάληψή τους κάθε χρόνο εν είδη διασκέδασης των καρναβαλιστών. Η αναβίωση του γάμου της Γιαννούλας της Κουλουρούς, αποτελεί προβολή προς το μέλλον μια αρρωστημένης αντίδρασης του κοινωνικού συνόλου απέναντι στον ψυχικά πάσχοντα και μέσω της σάτιρας μεταφέρει το μήνυμα της νομιμοποίησης δια της διασκέδασης τέτοιων απαράδεκτων συμπεριφορών».


Ποια ήταν η Γιαννούλα η Κουλουρού

Ήταν μια γυναίκα με ελαφριά νοητική υστέρηση, που γεννήθηκε το 1868 στην Πάτρα και ζούσε πουλώντας κουλούρια στους δρόμους. Μεγαλώνοντας δεν είχε να αντιμετωπίσει μόνο τη φτώχεια αλλά και τον καημό της να παντρευτεί. Στον τελευταίο βρήκε την ευκαιρία μία παρέα Πατρινών για να ξεκινήσει μια κακόγουστη φάρσα σε βάρος της.

Εκμεταλλευόμενοι την περιορισμένη αντίληψη της γυναίκας, την έπεισαν τον Φεβρουάριο του 1914 ότι θα της βρουν γαμπρό και αφού η Γιαννούλα ντύθηκε νύφη, άρχισαν να την περιφέρουν στους δρόμους της πόλης, με ένα πλήθος να μαζεύεται γύρω της και να τη χλευάζει. Την επόμενη χρονιά μάλιστα δύο Πατρινοί μετέφεραν το γεγονός σε μια επιθεώρηση, με τη Γιαννούλα να υποδύεται ένας άντρας, ο βαυαρικής καταγωγής Εδμόνδος Φυρστ.

Τέσσερα χρόνια αργότερα, η ίδια παρέα κατάφερε ξανά να πείσει τη Γιαννούλα ότι της είχε βρει σύζυγό. Την έντυσε νύφη και με τη συνοδεία ενός μεγάλου πλήθους και με όργανα, η Γιαννούλα έφτασε στην εκκλησία και παραδόθηκε στον υποτιθέμενο γαμπρό. Καθώς η εκκλησία ήταν κλειστή, της είπαν ότι θα αναζητούσαν τους ιερείς για να τους παντρέψουν. Τότε εμφανίστηκαν δύο άλλοι άντρες, που έπαιζαν τον ρόλο των στρατιωτικών, οι οποίοι σύμφωνα με το σενάριο της φάρσας πήραν τον γαμπρό που δεν είχε δηλωθεί στα μητρώα αρρένων.

Η ίδια παρέα συνέχισε να στήνει φάρσες σε βάρος αυτής της γυναίκας, με κατάληξη πάντα τη Γιαννούλα να ξεσπάει σε κλάματα και να γυρίζει σπίτι ντροπιασμένη. Σταδιακά η κατάστασή της επιδεινώθηκε και η διαπόμπευση συνεχίστηκε. Αποκορύφωμα ήταν ένας γάμος-φάρσα στον οποίο 10.000 άτομα τη συνόδευσαν στο λιμάνι. Η Γιαννούλα πέθανε μέσα στη φτώχεια και τη μοναξιά στη διάρκεια της Κατοχής.

Αντιστοιχισμένο περιεχόμενο

Η Ενημέρωση στην Ελλάδα και τoν Κόσμο