"Ανθρωπογεωγραφία" είναι ο τίτλος του πρωτότυπου ντοκιμαντέρ (Géographie humaine, 2013) της Γαλλίδας Κλερ Σιμόν, το οποίο σκιαγραφεί ένα συνταρακτικό πορτρέτο των ...
σημερινών ανά τον κόσμο οικονομικο - κοινωνικών πιέσεων μέσα από τις ιστορίες "ανώνυμων" ταξιδιωτών, που σταματούν φευγαλέα στον σιδηροδρομικό σταθμό Γκαρ ντι Νορ του Παρισιού. Η ταινία θα προβληθεί στο πλαίσιο του 16ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης.
"Ανθρωπογεωγραφία" θα μπορούσε να είναι και η γενικότερη θεματική του συνόλου των 150 και πλέον ταινιών ντοκιμαντέρ του φετινού 16ου Φεστιβάλ (14-23 Μαρτίου). Ταινίες χωρίς κοινή θεματική, ταινίες που δεν συνθέτουν ενότητες - όπως και ο ίδιος ο σύγχρονος κόσμος εξάλλου - συνθέτουν όμως τον χάρτη της ανθρώπινης πραγματικότητας, σε καρέ - δίπολα, τα οποία αποτυπώνουν τις συγκλονιστικές και γοητευτικές αντιθέσεις (πολιτικές, ταξικές, φυλετικές, οικονομικές), αυτές που διαμορφώνουν και τις διαπροσωπικές σχέσεις.
Και μπορεί η Κλέρ Σιμόν να έστησε απλώς μια κάμερα στον πολύβουο Gard du Nord του Παρισιού απ’ όπου "διακινούνται" χιλιάδες άνθρωποι κάθε εθνικότητας, φυλής, τάξης, χρώματος, θρησκείας κ.λπ. καθημερινά, αλλά το ίδιο σχεδόν κάνει στην οθόνη του και το 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ.
Έτσι, μπορεί ο Ρίτι Παν από την Καμπότζη να έχει ήδη προκαλέσει αίσθηση (απέσπασε ήδη το βραβείο του τμήματος "Ένα Κάποιο Βλέμμα" στο φεστιβάλ των Καννών) επιστρέφοντας 30 και πλέον χρόνια μετά στην Πνομ Πενχ που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει και να συμπληρώνει τώρα την... "Εικόνα που λείπει" (είναι ο τίτλος της ταινίας στην οποία αποτυπώνονται οι φρικαλεότητες των Κόκκινων Χμερ και οι μαύρες σελίδες στην πρόσφατη ιστορία της πατρίδας του), η κάμερα όμως του Σύριου Ταλάλ Ντέρκι με την "Επιστροφή στη Χομς" καταγράφει από απόσταση αναπνοής τα όπλα των ανταρτών στον πόλεμο που συνεχίζεται στη Συρία...
Οι αντιθέσεις του σύγχρονου κόσμου, συνεχίζονται... Στην "Τελευταία μετανάστευση" (Last Migration) του Ιρανού Fereydoun Najafi, σε μια γαμήλια δεξίωση, ο πατέρας της νύφης πυροβολεί κατά λάθος τον γαμπρό… Έτσι, γεννιέται μια θανάσιμη διαμάχη ανάμεσα σε δυο φυλές της περιοχής.
Η παράδοση και η νεωτερικότητα μάχονται μέχρι θανάτου ενώ σ' ένα χωριό της Βουλγαρίας διαδραματίζεται μια σειρά "Soul Food" ιστοριών. Στις "Soul Food Stories" του Tonislav Hristov (ενότητα "Μικρές Αφηγήσεις"), οι διαφορετικότητες των γενεών στη θρησκεία, το παρελθόν και τη συμφιλίωση μ' αυτό, η οικογένεια, η παράδοση, γίνονται συστατικά μιας ιδιότυπης τροφής που ενώνει. "Δεν είναι μια ταινία για τα ίδια τα τρόφιμα. Είναι το ίδιο το τελετουργικό της συνύπαρξης γύρω από το τραπέζι, όταν ο καθένας από τους συνδαιτυμόνες φέρνει μαζί του το δικό του φαγητό, το δικό του μπαχαρικό, τη δική του οπτική στην ιστορία" λέει ο ίδιος ο σκηνοθέτης για την ταινία του.
Κι αν οι "Desert Runners" της Jennifer Steinman τρέχουν για τη χαρά της ζωής σε υπερμαραθωνοδρομικές διαδρομές ανά τον κόσμο, στην ταινία "Millions Can Walk" των Christoph Schaub, Kamal Musale, εκατοντάδες χιλιάδες Ινδοί, άνδρες και γυναίκες, πολλοί ακτήμονες αγρότες καθώς και Ινδοί ιθαγενείς πορεύονται σε απόσταση 400 χιλιομέτρων και πλέον διαμαρτυρόμενοι για την μεγάλης κλίμακας εκμετάλλευση των ορυκτών πόρων και την αναγκαστική εκδίωξη από τη γη τους...
Και μπορεί η κατάρρευση ενός πολυετούς γάμου (38 χρόνια μετά) να καθίσταται κωμικοτραγική στο ομότιτλο ("Α separation") ντοκιμαντέρ της Σουηδέζας Karin Ekberg, στο "American Vagabond" της Φινλανδής Susanna Helke, όμως, οι δυο ομοφυλόφιλοι νεαροί εγκαταλείπουν τα σπίτια τους στην αμερικανική επαρχία και καταφεύγουν στο Σαν Φρανσίσκο λόγω του σεξουαλικού τους προσανατολισμού, όπου παρά τις προσδοκίες τους για μια... Εδέμ σεξουαλικών μειονοτήτων καταλήγουν στους δρόμους.
Στο μόλις ημίωρης διάρκειας "No Man's Land" του Δανού Michael Graversen, ασυνόδευτοι ανήλικοι (10-18 ετών), που έχουν εισέλθει στη Δανία (προερχόμενοι από το Αγφανιστάν, το Ιράκ ή την Αφρική) φιλοξενούνται στο κέντρο Jægerspris περιμένοντας τη διαδικασία παροχής ασύλου, ενώ στο "White Earth" του Christian Jensen, στον σκληρό χειμώνα της Βόρειας Ντακότα τρία παιδιά και μια μητέρα μεταναστών αναζητούν εργασία στις πετρελαιοπηγές της περιοχής κυνηγώντας το αμερικάνικο όνειρο.
Κι επειδή η σύγχρονη δημοσιογραφία και οι πρωταγωνιστές της δεν θα μπορούσαν να λείπουν ως θεματική ούτε από ένα φεστιβάλ ντοκιμαντέρ στην ταινία "Στην κοιλάδα του Τζάτο" των Caterina Monzani και Sergio Vega Borrego, ο πληθωρικός δημοσιογράφος ενός τηλεοπτικού σταθμού της Σικελίας μάχεται ενάντια στη Μαφία, παρά τις απειλές και τις επιθέσεις εις βάρος του.
Από την... άλλη, το ντοκιμαντέρ "Μια επισφαλής εμπιστοσύνη: λογοκλοπή, εξουσία κι ο Τζέισον Μπλερ στους Νιου Γιορκ Τάιμς" της Σαμάνθα Γκραντ, ξετυλίγει την απίστευτη κι όμως αληθινή ιστορία του Τζέισον Μπλερ, πρώην δημοσιογράφου των New York Times, ο οποίος προκάλεσε μεγάλο σκάνδαλο πριν από μερικά χρόνια, όταν αποκαλύφθηκε ότι τα άρθρα του ήταν ψευδή και προϊόντα λογοκλοπής.
Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ
