, «καθαρίζει» τα οικονομικά προβλήματα διαφόρων διεθνών εγκληματικών οργανώσεων. Κι ενώ η Δίωξη Οικονομικού Εγκλήματος σφίγγει τον κλοιό γύρω του, εκείνος αναλαμβάνει μια νόμιμη, φαινομενικά αθώα δουλειά σε εταιρεία ρομποτικής."
Αυτή είναι η περιγραφή της ταινίας "Ο Λογιστής" με πρωταγωνιστή τον Ben Affleck, η οποία -δικαίως- σαρώνει τα κινηματογραφικά ταμεία.
Το σύνδρομο Άσπεργκερ είναι μια ισόβια διαταραχή που επηρεάζει το πως το άτομο αντιλαμβάνεται τον κόσμο, επεξεργάζεται τις πληροφορίες που λαμβάνει και αλληλεπιδρά με άλλα άτομα. Αποτελεί όπως και ο κλασσικός αυτισμός μια «διαταραχή φάσματος» επειδή επηρεάζει τα άτομα με πολλούς διαφορετικούς τρόπους και σε ποικίλο βαθμό.
Ενώ υπάρχουν πολλές ομοιότητες ανάμεσα στο σύνδρομο Άσπεργκερ και τον κλασσικό αυτισμό, τα άτομα με Άσπεργκερ έχουν λιγότερα προβλήματα με τη λεκτική επικοινωνία και έχουν συνήθως μέση ή και ανώτερη νοημοσύνη. Δεν υποφέρουν συνήθως από τις μαθησιακές δυσκολίες που συνδέονται με τον αυτισμό, αλλά ενδέχεται να παρουσιάσουν συγκεκριμένα μαθησιακά προβλήματα όπως δυσλεξία, δυσπραξία ή άλλες καταστάσεις όπως διαταραχή ελλειμματικής προσοχής - υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ).
Με την κατάλληλη υποστήριξη, τα άτομα με Άσπεργκερ είναι απόλυτα ικανά να ζήσουν μια ολοκληρωμένη και ανεξάρτητη ζωή.
Ωστόσο ακόμα και στις μέρες επιβιώνουν διάφορα στερεότυπα και μύθοι γύρω από το σύνδρομο. Το psychcentral.com τους συγκέντρωσε και η ψυχολόγος Valerie Gaus έδωσε την αλήθεια γύρω από κάθε διάσταση που τους αφορά.
1. Μύθος: Τα παιδιά με σύνδρομο Asperger θα θεραπευθούν από αυτό όταν μεγαλώσουν
Αλήθεια: όπως και στη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής με/ή χωρίς υπερκινητικότητα, επικρατεί ένας μύθος ότι το σύνδρομο Asperger είναι μια διαταραχή αυστηρά της παιδικής ηλικίας που εξαφανίζεται μετά την πρώιμη ενηλικίωση. Το σύνδρομο Asperger είναι μια διαχρονική συνθήκη. Βελτιώνονται αρκετά συμπτώματα με τη θεραπεία, αλλά ποτέ δεν εκλείπει ο πυρήνας του συνδρόμου. Βελτιώνεται όμως σε σημαντικό βαθμό η λειτουργικότητα των ατόμων που βρίσκονται στο φάσμα.
2. Μύθος: οι ενήλικες με σύνδρομο Asperger δεν παντρεύονται
Αλήθεια: ακόμα και οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας υποκύπτουν σ αυτόν τον μύθο. Η αλήθεια είναι ότι κάποιοι ενήλικες όντως παντρεύονται κ δημιουργούν οικογένεια — η Gaus έχει εργαστεί με αρκετούς — και μερικοί βέβαια δεν είχαν ποτέ μια ρομαντική σχέση. Σύμφωνα με την Gaus, υπάρχει μεγάλη ποικιλία στον τρόπο με τον οποίο εκδηλώνεται το σύνδρομο Asperger.
“Δεν υπάρχει ένα μόνο προφίλ που θα μπορούσα να περιγράψω, διότι η προσωπικότητα επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζεται ένας άνθρωπος.” Κάποιοι άνθρωποι με σύνδρομο Asperger είναι πολύ ντροπαλοί, ενώ άλλοι είναι “πολυλογάδες.” Η συννοσηρότητα αποτελεί μια άλλη αιτία για την οποία οι ενήλικες με σύνδρομο Asperger διαφέρουν αρκετά μεταξύ τους. Η Gaus βλέπει συχνά ασθενείς με αγχώδεις διαταραχές ή διαταραχές της διάθεσης. Είναι πολύ δύσκολο να γνωρίζει κανείς πώς ήταν το άτομο αυτό πριν ξεκινήσει η συνυπάρχουσα διαταραχή.
3. Μύθος: Οι ενήλικες με σύνδρομο Asperger έχουν κοινωνική φοβία
Αλήθεια: ενώ οι ενήλικες με το σύνδρομο αντιμετωπίζουν έντονο άγχος, δεν έχουν κοινωνική φοβία. Η Gaus σημειώνει ότι οι άνθρωποι με κοινωνική φοβία διαθέτουν τις απαραίτητες δεξιότητες να αλληλεπιδράσουν και να επικοινωνήσουν με τους άλλους, αλλά φοβούνται να τις χρησιμοποιήσουν. Με άλλα λόγια, είναι “κοινωνικά δεξιοτέχνες αλλά έχουν μια παραμορφωμένη αντίληψη ότι οι σχέσεις τους δε θα έχουν καλά αποτελέσματα".
Επομένως, για τα άτομα με σύνδρομο Asperger το να αποφύγουν τις κοινωνικές επαφές τους προφυλάσσει περισσότερο, σύμφωνα με την ψυχολόγο Gaus. “Γνωρίζουν καλά ότι δεν μπορούν να ‘διαβάσουν’ τα κοινωνικά σήματα ή να δώσουν τις κατάλληλες απαντήσεις. Επίσης, έκαναν λάθη στο παρελθόν και βίωσαν την απόρριψη”, προσθέτει.
4. Μύθος: οι ενήλικες με το σύνδρομο Asperger είναι σε απόσταση και δεν ενδιαφέρονται για τους άλλους
Αλήθεια: “Πολλοί άνθρωποι που συναντώ ενδιαφέρονται πολύ να έχουν άλλους ανθρώπους κοντά τους,” λέει η Gaus. “Μερικοί νιώθουν ακόμα και απογοήτευση που δεν έχουν καταφέρει να σχετιστούν με άλλους”, προσθέτει. Αλλά ορισμένες φορές, τα ελλείμματα των κοινωνικών δεξιοτήτων τους κάνουν να δείχνουν ότι δε νοιάζονται, κάτι που δεν ισχύει.
Αυτό συμβαίνει διότι τα άτομα με σύνδρομο Asperger δε μεταφράζουν σωστά τους κοινωνικούς κώδικες, δεν ξέρουν πότε να σταματήσουν να μιλούν για τον εαυτό τους και ίσως δεν αντιλαμβάνονται ότι οι άλλοι έχουν διαφορετικές σκέψεις και συναισθήματα. Ή απλά δε διαθέτουν ένα ρεπερτόριο απαντήσεων.
Η Gaus έδωσε το παράδειγμα ενός συναδέλφου της ο οποίος είπε σε κάποιον με σύνδρομο Asperger ότι πέθανε η γάτα του και αυτός απλά τον προσπέρασε και προχώρησε. Φυσικά, αυτή η συμπεριφορά φαίνεται αρχικά απίστευτα αναίσθητη. Όμως, ‘’ο άνθρωπος αυτός όντως ενδιαφέρθηκε , αλλά δεν ήξερε τι να πει και πώς να το χειριστεί όλο αυτό’’.
5. Μύθος : Δεν έχουν βλεμματική επαφή
Αλήθεια: Η Gaus εξιστορεί πώς μια φορά ένας ψυχίατρος αναρωτήθηκε αν ο ασθενής του όντως έπασχε από το σύνδρομο Asperger λόγω του ότι τον κοίταζε κατάματα. “Πολλοί πράγματι έχουν βλεμματική επαφή, αλλά ίσως γίνεται με έναν πιο επίπεδο και ασυνήθιστο τρόπο”, μας λέει.
6. Μύθος: Δεν έχουν ενσυναίσθηση
Αλήθεια: “Η ενσυναίσθηση είναι μια περίπλοκη έννοια,” δηλώνει η Gaus. Κάποιοι ερευνητές έχουν διαχωρίσει την ενσυναίσθηση σε 2 εκφάνσεις: την “γνωστική ενσυναίσθηση” και την “συναισθηματική ενσυναίσθηση.” Οι άνθρωποι που πάσχουν από σύνδρομο Asperger μειονεκτούν στη γνωστική ενσυναίσθηση, αλλά δεν αντιμετωπίζουν κανένα πρόβλημα με τη συναισθηματική ενσυναίσθηση, προσθέτει.
Ας πάρουμε το παραπάνω παράδειγμα. Το άτομο με το σύνδρομο Asperger δεν είναι ικανό να συμπεράνει εκείνη τη στιγμή ότι ο συνάδελφος μου είναι πολύ λυπημένος που έχασε τη γάτα του. Μπορεί βέβαια να το συνειδητοποιήσει μετά από ώρες, όταν πια θα έχει επιστρέψει σπίτι, “αλλά όταν μάθει ότι ο άλλος είναι λυπημένος, είναι ικανός να αισθανθεί τη λύπη αυτή χωρίς καμία δυσκολία, ίσως ακόμα και με μεγαλύτερη ένταση από ό,τι ένας τυπικός άνθρωπος,” λέει η ψυχολόγος. Με άλλα λόγια, “τα άτομα με σύνδρομο Asperger δυσκολεύονται να εκφράσουν την ενσυναίσθηση με έναν συμβατικό τρόπο. Αυτό αποτελεί πρόβλημα επικοινωνίας και όχι ενσυναίσθησης”, συμπληρώνει η Gaus.
