Η πιο κεφάτη στιγμή της ελληνικής παράδοσης είναι εδώ. Τι κι αν ξέμεινες στην πόλη; Μπορείς να χαρείς την κορύφωση της Αποκριάς σαν ταξίδι στα πιο διάσημα ....έθιμα της χώρας με μια βόλτα σε δύο sui generis σπίτια-μουσεία στην Πλάκα και την Ακρόπολη.
«To λαϊκό σπίτι είναι για την αρχιτεκτονική μιας χώρας ό,τι ο θρύλος για τη λογοτεχνία ή το λαϊκό τραγούδι για τη μουσική», έγραφε η Αγγελική Χατζημιχάλη, η εμβληματική λαογράφος που τον περασμένο αιώνα όργωσε την Ελλάδα για να γνωρίσει την καθημερινότητα των ανθρώπων του μόχθου, τα έθιμα, τις δοξασίες τους…
Διασχίζοντας τον πεζόδρομο που φέρει το όνομά της στην Πλάκα, θα έχετε προσέξει το κτίριο με τα αψιδωτά παράθυρα και την ταμπέλα Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη». Λειτουργώντας με ελεύθερη είσοδο από τον Δήμο Αθηναίων, το σπίτι της αεικίνητης ερευνήτριας είναι από τα πιο ενδιαφέροντα «κουκούλια» παράδοσης στην καρδιά της πόλης.
Χτισμένο τον Μεσοπόλεμο, σε σχέδια του σπουδαίου αρχιτέκτονα Αριστοτέλη Ζάχου, συνδυάζει αρμονικά την παράδοση με τις ανέσεις ενός σύγχρονου σπιτιού. Ονειρεμένη μείξη, ιδιοσυγκρασιακή, μοναδικής ευαισθησίας. Δεν ξέρεις τι να πρωτοκοιτάξεις. τα ξυλόγλυπτα παράθυρα και τα βιτρό με το δικέφαλο αετό, το καράβι και τους καζήδες, το επιβλητικό, ντυμένο με μπλε πλακάκια θρακιώτικο τζάκι ή οι εκθεσιακές προθήκες με τα κομψοτεχνήματα της λαϊκής ξυλογλυπτικής: οικιακά σκεύη, σφραγίδες άρτου, ρόκες κοσμημένες με θέματα διακοσμητικά και αποτροπαϊκά.
Μέχρι τις 23/2 οι υπέροχες σάλες, που στα χρόνια της Χατζημιχάλη φιλοξενούσαν τον Σικελιανό, τον Βάρναλη, τον Τσαρούχη, τον Φώτο Πολίτη, έχουν… εποχικούς προσκεκλημένους, στο πλαίσιο των αποκριάτικων εκδηλώσεων του δήμου. Δύο Γενίτσαρους και μία Μπούλα, τις περίφημες φιγούρες-φορεσιές του ναουσαίικου καρναβαλιού με τους χαρακτηριστικούς λευκούς προσώπους, τα βελούδινα γιλέκα και τα κιουστέκια, Κορδελάτους από τη Νάξο με τα γιλέκα τους γεμάτα ραφτά χρωματιστά μαντίλια (η παράδοση θέλει να τους τα δίνουν οι νεόνυμφες του χωριού με τις οποίες θα χορέψουν ), μια μάσκα από τον Σοχό και μια πλουμιστή μπαμπουσάρκα, το πανύψηλο καπέλο που μοστράρουν στις αποκριάτικες γύρες τους στο Φλάμπουρο Σερρών οι Μπαμπούγεροι.
Ζωντανεύοντας την παράδοση, αυτό το Σάββατο 21/2 η Ένωση Ποντίων Μελισσίων έρχεται για χορό και για να μας συστήσει το ευετηριακό έθιμο των Μωμόγερων. Την επομένη (Κυριακή 22/2 ) το αποκριάτικο γλέντι θα κινηθεί σε ρυθμό επτανησιακό, με χορό και γαϊτανάκι, ενώ μέσα από μια πρωτότυπη… μπουγάδα και άλλα διαδραστικά παιχνίδια τα πιτσιρίκια θα ανακαλύψουν τις λεπτομέρειες των παραδοσιακών ναουσαίικων φορεσιών.
Την Καθ. Δευτέρα 23/2, αν ανεβείτε για Κούλουμα στου Φιλοπάππου (ο δήμος οργανώνει σταθερά εδώ κατάσταση με κλαρίνα και σαρακοστιανά ), περάστε και από το Atelier Σπύρου Βασιλείου. Το είχε παράδοση τέτοια μέρα ο Γαλαξιδιώτης ζωγράφος να ανοίγει το σπίτι του σε αγαπημένους φίλους μετά… αλευρομουντζουρομάτων. Το έθιμο συνέχισαν η σύζυγος, οι κόρες και τώρα οι εγγονές του Λούση Έλλιοτ-Καμπάνη και Αντώνια-Αγγελική Φωτοπούλου, οι οποίες ανέλαβαν πρόσφατα το τιμόνι του μουσείου. Στις 23/2 θα σας υποδεχτούν με κεράσματα, καθώς οι Dimitris Tasenas and the Soul Vibrators θα σκορπούν ξεσηκωτικές νότες για νοσταλγούς του rock ’n’ roll, αλλά κυρίως με ιστορίες για τα θρυλικά Κούλουμα που πέρασαν με τον παππού, τον γείτονα Μποστ, τον Θεοδωράκη, τον Καζάκο, την Καρέζη, τη Βουγιουκλάκη, τον Αλεξανδράκη, τον Κακογιάννη…
«Θυμάμαι τον Μάνο Κατράκη. Πόσο ψηλός ήταν…» μου είπε η Λούση ένα πρωινό καθώς κοιτάζαμε μαζί στο ατελιέ στον επάνω όροφο του σπιτιού φωτογραφίες από τέτοια καλέσματα. Εδώ, δίπλα στα βιβλία και στο καβαλέτο του μπαρμπα-Σπύρου, φιγουράρουν αυτό το διάστημα έργα του εμπνευσμένα από τις Απόκριες και παιδικές ζωγραφιές με χαρταετούς από τη συλλογή του Μουσείου Ελληνικής Παιδικής Τέχνης. Στην αρχή της οδού Γουέμπστερ, μια ευθεία δρόμος από το Ηρώδειο, το σπίτι με τα παραδοσιακά και τα μοντέρνα έπιπλα, το sgraffito της γοργόνας, τις φιγούρες των μελών της οικογένειας ζωγραφιστές σε πίνακες και στην ντουλάπα του πάλαι ποτέ παιδικού υπνοδωματίου γίνεται μοναδικός πλοηγός στη διαδρομή του ιστορικού καλλιτέχνη. Παρατηρώντας τη λατέρνα στην είσοδο, την παλιά ραπτομηχανή, τη λάμπα (της Αλίκης ) στο χώρο υποδοχής, την κουνιστή βιενέζικη πολυθρόνα, αντικείμενα που πρωταγωνίστησαν και στα έργα του Βασιλείου, θα νιώσετε μια ζεστή οικειότητα, σαν να επιστρέφετε σε ένα χώρο γνώριμο και αγαπημένο.
Πηγή: Ιωάννα Γκομούζα/athinorama.gr
