Σπάνια επιγραφή που φέρει το όνομα ενός αντιπάλου του βασιλιά Δαυίδ βρέθηκε σε πιθάρι, ηλικίας 3.000 ετών που είχε... σπάσει σε θραύσματα, σύμφωνα με ανακοίνωση της Ισραηλινής Αρχής Αρχαιοτήτων (ΙΑΑ).
Όστρακα από πιθάρι της Εποχής του Σιδήρου βρέθηκαν κατά την ανασκαφική περίοδο του 2012 στην περιοχή Khirbet Qeiyafa, στην κοιλάδα του Elah, δυτικά της Ιερουσαλήμ. Σε αυτή την περιοχή διεξήχθη η βιβλική μάχη μεταξύ του νεαρού Δαυίδ και του γίγαντα Γολιάθ.
Μετά την συγκόλληση εκατοντάδων θραυσμάτων κεραμικής το αγγείο πήρε την αρχική του μορφή. Τότε έγιναν ορατά γράμματα σκαλισμένα στην αρχαία γραφή των Χαναναίων: «Eshba’al Ben Bada».
«Αυτή είναι η πρώτη φορά που το όνομα Eshba’al εμφανίζεται σε αρχαία επιγραφή», δηλώνουν οι Yosef Garfinkel, από το Ινστιτούτο Αρχαιολογίας του Εβραϊκού Πανεπιστημίου και Saar Ganor, από την Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων.
Το όνομα θυμίζει τον βιβλικό Eshba’al, γιο του βασιλιά Saul και αντίπαλο τoυ βασιλιά Δαυίδ για την διεκδίκηση του ισραηλίτικου βασιλείου. Ο Eshba’al δολοφονήθηκε από πρώην αξιωματικούς που έμειναν πιστοί μέχρι τέλους στον πατέρα του Saul. Τον μαχαίρωσαν στο στομάχι, τον αποκεφάλισαν, και μετέφεραν το κεφάλι του στον Δαυίδ στη Χεβρώνα.
Αν και η επιγραφή δεν έχει καμία σχέση με τον βιβλικό χαρακτήρα, υποδεικνύει ότι το «Eshba’al» ήταν ένα κοινό όνομα κατά την πρώιμη ισραηλιτική περίοδο.
«Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι το όνομα Eshba’al εμφανίζεται στην Αγία Γραφή, και τώρα και στα αρχαιολογικά δεδομένα, μόνο κατά τη διάρκεια της βασιλείας του βασιλιά Δαβίδ, δηλαδή κατά το πρώτο μισό του 10ου αιώνα π.Χ.», δηλώνουν οι Garfinkel και Ganor.
Μετά τον 11ο και 10ο αιώνα π.Χ., ονόματα κοντά στο Ba’al έπεσαν σε δυσμένεια μεταξύ των Ιουδαίων, καθώς θυμίζουν τον χαναανιτικό θεό της καταιγίδας Ba’al. «Κατά συνέπεια, η αρχική ονομασία άλλαξε σε Ish-Bashat», είπαν οι Garfinkel και Ganor.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, το γεγονός ότι το όνομα «Eshba’al» ήταν χαραγμένο σε αγγείο δηλώνει ότι πρόκειται για ένα σημαντικό πρόσωπο, ίσως τον ιδιοκτήτη μεγάλων γεωργικών εκτάσεων. Προϊόντα που καλλιεργούνταν εκεί «ήταν συσκευασμένα και μεταφέρονταν σε αγγεία που έφεραν το όνομά του», δηλώνει η Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων.
Η περιοχή Khirbet Qeiyafa, που ταυτίζεται με τη βιβλική πόλη Sha’arayim και βρέθηκε το αγγείο, έχει δώσει μια σειρά σημαντικών ευρημάτων. Κατά τη διάρκεια πολλών ανασκαφικών περιόδων έχει αποκαλυφθεί μια οχυρωμένη πόλη, δύο πύλες, ένα παλάτι, αποθήκες, κατοικίες και χώροι λατρείας.
Ανάμεσα στα μοναδικά ευρήματα περιλαμβάνεται η ανακάλυψη της αρχαιότερης εβραϊκής επιγραφής του κόσμου. «Μέχρι πριν από πέντε χρόνια περίπου δεν υπήρχαν επιγραφές που να χρονολογούνται στον 10ο αιώνα π.Χ. από το βασίλειο της Ιουδαίας. Τα τελευταία χρόνια έχουν δημοσιευθεί τέσσερις επιγραφές», δηλώνουν οι Garfinkel και Ganor.
«Είναι πλέον σαφές ότι η γραφή ήταν πολύ πιο διαδεδομένη από ό, τι εθεωρείτο μέχρι σήμερα», πρόσθεσαν. Αυτό που παραμένει ασαφές είναι το τελευταίο μέρος της επιγραφής, που φέρει το όνομα «Beda». «Το όνομα είναι μοναδικό και δεν εμφανίζεται σε αρχαίες επιγραφές ή στη βιβλική παράδοση», δηλώνουν οι ερευνητές.
Πηγή: Ανασκαφή
